,,Učešće djeteta u postupcima iz porodičnih odnosa“

Kancelarija UNICEF-a u saradnji sa Centrom za obuku nosilaca pravosudne funkcije organizovala je dvodnevnu obuku u hotel Verde u Podgorici pod nazivom ,,Učešće djeteta u postupcima iz porodičnih odnosa“, a koji se tiče primjene novousvojenih rješenja Porodičnog zakona (2017.).

Obuku su realizovali sledeći predavači: Vesna Begović (sudijica Vrhovnog suda Crne Gore), prof. Nevena Petrušić (profesorica Pravnog fakulteta u Nišu), Dijana Popović Gavranović (socijalna radnica-lice za podršku djetetu) i dr Milica Pejović Muilovančević (dječija psihijtarica-sudski vještak).  Navedenoj obuci prisustvovali su sudije, advokati i socijalni radnici iz Centara za socijalni rad.

Ispred Centra za socijalni rad Herceg Novi prisustvovala je socijalna radnica, Jelena Čavić, stručna radnica iz Službe za djecu mlade, odrasla i stara lica.  Na navedenoj obuci učesnici su imali prilike da razmjene iskustva sa sudijama o pitanjima iz prakse koja se odnose na djecu koja se pojavljuju u porodično pravnim predmetima, najčešće u brakorazvodnim postupcima.

Zavod za socijalnu i dječiju zaštititu je uz finansijsku podršku kancelarije UNICEF-a u Crnoj Gori organizovao dvodnevnu obuku u Podgorici u prostorijama Zavoda za socijalnu i dječiju zaštitu, od 02-03 decembra 2019. godine, na temu ,, Prava djeteta i njihova primjena u socijalnoj i dječijoj zaštiti“.

Predavanje relizovali su predavači iz Beograda i to Nikola Grujičić (pravnik) i Lidija Milovanović (psihološkinja). Na navedenoj obuci ispred Centra za socijalni rad  za opštinu Herceg Novi prisustovali su stručni radnici iz Službe za djecu, mlade, odrasla i stara lica i to: Emrah Jefkaj (psiholog/rukovodilac), Vesna Bojić Crnogorčević (pedagogica), Jelena Pavlović (socijalna radnica) i Jelena Čavić (socijalna radnica).

Navedeni program obuke pružio je znanja i vještine koja su neophodna kako bi stručnjaci za zaštitu djece u centru za socijalni rad mogli da razumiju koncept dječijih prava, ali i ulogu međunarodnih standarda i nadzora nad ostvarivanjem dječijih prava. Cilj obuke jeste doprinos ostvarivanju zaštite djece u Centru za socijalni rad na osnovu međunarodnih standarda ostvarivanja prava djeteta i Konvencije o pravimam djeteta.

Centar za socijalni rad za opštine Nikšić, Plužine i Šavnik i SOS telefon za žene i djecu žrtve nasilja Nikšić zajedničkim aktivnostima obilježili su 16 dana aktivizma protiv nasilja nad ženama.

Stručni radnici u saradnji sa policijom i SOS telefonom su bili dostupni građanima Nikšića za sva pitanja u terminu od 11 časova pa do 13 časova ito na dvije lokacije, gradski trg i plato ispred robne kuće Nikšićanka. Tom prilikom dijelili su promotivni materijal, a građani su direktno od stručnih radnika mogli da dobiju odgovore na pitanja iz domena zaštite žrtava.

Kratki dokumentarni film „Nasilje u porodici - Putokaz ka izlazu“ autora Zorana Zonja Markovića, koji je predstavlja multimedijalni vodič za žrtve nasilja u porodici urađen je u okviru zajedničke inicijative Sistema UN i Vlade Crne Gore povodom ovogodišnje kampanje 16 Dana aktivizma protiv nasilja nad ženama. Četvorominutni film „Nasilje u porodici - Putokaz ka izlazu“ ilustruje put žrtve ka izlasku iz situacije nasilja kao i strukturu sistemskog odgovora na nasilje, odnosno aktere društva koji žrtvama nasilja u porodici mogu da pruže pomoć i podršku.

Na današnjoj premijeri filma u sjedištu Ujedinjenih nacija u Podgorici, rezidentna koordinatorka UN u Crnoj Gori Fiona Mekluni navela je da sva raspoloživa istraživanja o nasilju nad ženama ukazuju da većina žrtava ne prijavljuje nasilje a da samo manji broj njih preduzima konkretne korake u pravcu izlaska iz situacije nasilja. „Razlozi su brojni a neki od ključnih su strah od posljedica i osjećaj stida, ali i nedovoljno poznavanje sistemske podrške u slučajevima nasilja. Zato smo udružili snage sa institucijama sistema koje pružaju podršku žrtvama nasilja u porodici, ali i sa rediteljem Zoranom Markovićem, kako bismo zajednički napravili film koji će poslužiti kao video-uputstvo žrtvama nasilja“ – kazala je Mekluni.

Film „Nasilje u porodici - Putokaz ka izlazu“ urađen je na osnovu Protokola o postupanju u slučajevima nasilja u porodici koji je na snazi od 1. januara 2019. godine.

Generalna sekretarka Ministarstva rada i socijalnog staranja u Vladi Crne Gore Vukica Jelić posebno je naglasila dio Protokolu koji se odnosi na postupanje institucija kada je žrtva nasilja dijete ili kada je dijete svjedok nasilja.

“Protokolom će se ispuniti tri najvažnija cilja: Primjena Istanbulske konvencije u svakodnevnoj praksi institucija i organizacija kako bi pružili efikasnu i brzu zaštitu žrtvama nasilja; Razmjena podataka i informacija kroz informacione sisteme  između relevantnih institucija i organizacija i Usklađivanje metodologija prikupljanja podataka kod relevantnih institucija i organizacija, u cilju formiranja jedinstvene baze podataka.” – kazala je Jelić i posebno istakla važnost jedinstvene baze podataka koja je počela sa radom u maju ove godine a koja je uvezala centre za socijalni rad i upravu policije, a u narednom periodu uvezaće i sudstvo, tužilaštvo, zdravstvo i NVO.

Autor filma, scenarista i reditelj Zoran Marković Zonjo, očekuje da će film uticati na izvjesne promjene u društvu. „U posljednje vrijeme čini mi se da marginalizovane grupe u našem društvu postaju sve vidljivije i da uspijevaju da ostvaruju svoja prava. Nasilje nad ženama u porodici je još uvijek veliki tabu u crnogorskom društvu. Nadam se da će ovaj film to promijeniti“.

Nasilje nad ženama predstavlja jedan od najčešćih oblika kršenja ljudskih prava. Može biti fizičko, seksualno, psihološko i ekonomsko. Prema istraživanju UNDP Crna Gora, svaka druga žena bila je žrtva nasilja makar jednom u svom životu. Većina žrtava ne prijavljuje nasilje – dvije trećine njih iz straha od posljedica, a jedna četvrtina zbog osjećaja sramote.

Centar za socijalni rad Tivat, organizovao je  Dan otvorenih vrata na temu porodičnog  nasilja, sa posebnim akcentom na zabrani tjelesnog kažnjavanja djece, dana 25.11.2019. godine, u saradnji sa Opštinom Tivat, Sekretarijatom za sport, mlade i socijalna pitanja.

Okruglom stolu na temu „Pričajmo o nasilju” prisustvovali su predstavnici Uprave policije Tivat, Osnovne škole "Drago Milović" i "Branko Brinić", Muzičke škole Tivat, Internacionalne KSI škole,JU Vrtića "Bambi", Crvenog krsta Tivat, Doma zdravlja Tivat, Srednje škole "Mladost" Tivat, Kancelarije za integraciju RE populacije, Tima za socijalnu zaštitu Opštine Tivat,  kao i NVO"Udruženje žena Tivat

Rukovoditeljka Centra za socijalni rad Tivat, Silvana Mamula socijalna radnica govorila je o fenomenu porodičnog nasilja, o posljedicama koje ostavlja po članove i naglasila da se kompleksnost problema ogleda u  činjenici da se ovaj vid nasilja dešava u sredini u kojoj bi pojedinac trebalo da se osjeća najsigurnije.

Socijalna radnica Centra za socijalni rad Tivat, mr Željka Stevović predstavila je Protokol o postupanju, prevenciji i zaštiti od nasilja u porodici, kao i statistiku Centra za socijalni rad za proteklu godinu. Naglasila je da Protokol obavezuje sve resore da pruže žrtvi nasilja u porodici adekvatnu zaštitu i da u odnosu na ovaj problem reaguju koordinirano i efikasno.

Sekretarka Sekretarijata za mlade, sport i socijalna pitanja mr Darka Ognjanović predstavila je aktivnosti kampanje „16 dana aktivizma protiv nasilja nad ženama” koja je  počela 25.11.2019. godine i trajaće  do 10. decembra kada se obilježava Međunarodni dan ljudskih prava.

Svim prisutnima uručen je Protokol o postupanju, prevenciji i zaštiti od nasilja u porodici.

Međunarodni dan borbe protiv nasilja nad ženama obilježen je i u Herceg Novom predavanjem o nasilju nad ženama i porodičnom nasilju, koje je organizovao Centar za socijalni rad u saradnji sa opštinskim Sekretarijatom za lokalnu samoupravu. „Stop nasilju nad ženama, stop nasilju u porodici“, poruka je sa događaja u velikoj sali Skupštine opštine, kojem su prisustvovali odbornice i odbornici lokalnog parlamenta, kao i predstavnici  institucija i medija, kao i učenici srednje škole JU SMŠ ,,Ivan Goran Kovačić".

,,Nasilje nad ženama i uopšte nasilje u porodici su problemi o kojima moramo govoriti svakog dana. Svaka žrtva nasilja u bilo kom dijelu Crne Gore predstavlja poraz za cijelo društvo i svakog pojedinačno. Zato međusektorska saradnja i bliska saradnja ustanova na lokalnom i državnom nivou, NVO-a i međunarodnih organizacija predstavlja bitan aspekt u borbi protiv nasilja kao i u edukaciji velikog broja građana" istakla  je sekretarka za lokalnu samoupravu Opštine Herceg Novi, Vesna Samardžić.

Branka Grubor Božović savjetnica za rodnu ravnopravnost iz Sekretarijata za društvene djelatnosti i sport saopštila je da taj sekretarijat obilježava  kampanju 16 dana aktivizma protiv nasilja u porodici počev od 2007. godine.

Takođe, istakle je da je cilj kampanje da se ,,nasilje nad ženama predstavi kao kršenje ljudskih prava. Nasilje u porodici je zakonom zabranjeno, svako od nas ako zna za neki slučaj porodičnog nasilja treba da ga prijavi. Prijava nasilja je obaveza državnih institucija, zdravstvenih, obrazovnih i drugih ustanova, a ne samo žrtve i članova njene porodice.  Kampanja je poziv svima da se uključe u rješavanje problema nasilja nad ženama, ne samo dok ona traje, nego da se utiče na svijest javnosti da se prijavljuju slučajevi nasilja".

,,U Crnoj Gori značajne promjene u tretmanu porodičnog nasilja počinjemo bilježiti od donošenja Zakona o zaštiti od nasilja u porodici iz 2010. godine, kao i Protokola o postupanju, prevenciji i zaštiti od nasilja u porodici iz 2011. i 2018.godine. Cilj protokola jeste da se uspostavi i podstakne multidisciplinarna saradnja s jasno razrađenim postupanjima svakog sistema: policije, CSR, zdravstva, pravosuđa, uz akcentovanje obaveze svih institucija da se sa posebnim senzibilitetom odnose prema svim slučajevima, posebno gdje su djeca uključena u situacije porodičnog nasilja“ naveo je direktor Centra za socijalni ra za opštinu Herceg Novi, Vladimir Delić.

Jelena Čavić, Emrah Jefkaj i Vesna Bojić Crnogorčević iz stručnog tima Centra za socijalni rad za opštinu Herceg Novi upoznali su prisutne sa oblicima i odlikama nasilja nad ženama, ciklusom nasilja, predrasudama koje postoje, posljedicama koje ono ostavlja kako na žrtvu tako i na cjelokupnu porodicu, regulatornim okvirom u ovoj oblasti, statističkim podacima kojima raspolaže CSR Herceg Novi, kao i načinima zaštite i podrške žrtvama nasilja.

,,Nasilje u porodici danas se smatra jednim od  globalnih problema koji je direktno povezan sa narušavanjem temeljnih ljudskih prava članova porodice. Nasilje se  više ne tretira isključivo kao problem pojedinca i njegove porodice, već se počinje naglašavati odgovornost države u preduzimanju odgovarajućih mjera, te propisuje odgovornost svih stručnjaka za prijavljivanje nasilja“ istakla je socijalna radnica CSR Herceg Novi, Jelena Čavić.

Prema izvještaju Centra za socijalni rad, u 2018. godini evidentirano je ukupno 178 žrtava porodičnog nasilja, među kojima duplo više žena nego muškaraca. Podaci pokazuju da je veliki broj djece koja su svjedoci nasilja, te da je najučestaliji oblik psihološko-emocionalno nasilje, a potom fizičko, ekonomsko i seksualno.

„Evidentan je rast porodičnog nasilja. Od 2013. do 2018. godine je za gotovo šest puta veći rast žrtava porodičnog nasilja“, istakao je psiholog CSR Herceg Novi, Emrah Jefkaj predstavljajući uporedne podatke Centra o evidentiranim slučajevima porodičnog nasilja tokom perioda od šest godina. On je saopštio da ovaj podatak zabrinjava, ali i da se navedeni podatak može interpretirati i na drugi način, jer pokazuje da su  žrtve osnažene da prepoznaju, ali i da prijave nasilje, što upućuje da isti imaju veće povjerenje u institucije sistema.

Vesna Bojić Crnogorčević, pedagogica CSR Herceg Novi govorila je o mjerama podrške i zaštite žrtvama nasilje, te je tako istakla sledeće: ,,Što se tiče specijalizovanih usluga pružanja podrške žrtvama, od 2018. godine godine CSR Herceg Novi realizuje projekat ,,Krizni centar, koji je podržan od strane UNDP. U okviru projekta ,,Krizni centar“ koji je namjenjen žrtvama nasilja sa područja Boke Kotorske, na koji način žrtve imaju pravo na smještaj u trajanju do tri dana. Takođe, tokom njihovog boravka u ,,Krizni centar“ žrtve  pored smještaja i ishrane ostvaruju psiho socijalnu i pravnu pomoć“.

Generalna skupština Ujedinjenih nacija je 1999. godine proglasila 25. novembar za Međunarodni dan borbe protiv nasilja nad ženama, kako bi se podigla svijest o činjenici da su žene širom svijeta žrtve različitih vidova nasilja.

Aktivizam koji traje 16 dana u svrhu borbe protiv nasilja nad ženama jeste globalna, svijetska kampanja koju obilježava 1,700 organizacija u preko 100 država svijeta. Kampanja počinje 25. novembra Međunarodnim danom borbe protiv nasilja nad ženama, a završava 10. decembra Međunarodnim danom ljudskih prava.